Rosen on Eestimaa aadlisuguvõsa.

Roseni suguvõsa aadlivapp

Suguvõsa esindajad olid kantud ka Rootsi rüütelkonna aadlimatriklisse nr 85, 208 ja 1790 all[1].

Ajalugu muuda

Suguvõsa esimeseks esindajaks Eestimaal oli Otto von Lüneburg (kellest on esimesed andmed aastast 1241, suri pärast 1272), kes oli Taani kuninga vasall. Koos oma poolvenna Dietrich von Kyveliga osalesid nad 13. sajandi teisel poolel Ida-Eesti ja Ingeri vallutamisel 1250. aastal ja alustas ka Narva ordulinnuse ehitamist (vt 13. sajand Eestis#Sõjad Vene vürstiriikidega).

Rosenite suguvõsa asutajad olid Otto von Lüneburgi kolm poega:

  • rüütel Otto I von Rosen, Riia peapiiskopkonna käsknik, hukkus lahingus Langenbergeni juures 29. juunil 1297;
  • rüütel Woldemar I von Rosen (mainitud allikates 1282, 1315), Taani kuningliku nõukogu liige, kellest on andmed aastast 1282, Lielvārde (saksa Lennewarden) linnusest,
  • rüütel Helmold von Rosen (suri umbes 1306).
 
Lielstraupe loss. Johann Christoph Brotze kogust

Rosenite suguvõsa I pealiin muuda

Saare suguvõsaliin muuda

Rosenite Saare (saksa keeles Haus Lyckholm) suguvõsaliin[18][19]

Rosenite suguvõsa II pealiin muuda

Kiikla suguvõsaliin muuda

Roosna-Mäetaguse suguvõsaliin muuda

Mäetaguse suguvõsaliin muuda

Rosenite Mäetaguse (saksa keeles Haus Mehntack) suguvõsaliin[26]

Roosna suguvõsaliin muuda

Raka suguvõsaliin muuda

Rosenite Raka (Rackamois) suguvõsaliin[36]

Vaata ka muuda

Viited muuda

  1. Von Rosen nr 85, www.adelsvapen.com
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 214
  3. Liivi Aarma. Küla ajaloo uurimisest Taani hindamisraamatust rootsi aja lõpuni 4.Kuusiku, Sikeldi, Pühatu, Varbola, Kirivere-Vardi, Põlli, Ohukotsu, Raplamaa Sõnumid, nr. 27, 5 juuli 2017
  4. Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 215
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 Von Rosen nr 85, www.adelsvapen.com
  6. Robert von Rosen, erhöll av konung Gustaf II Adolf 1625 ävensom Höbbet i S:t Catharinen socken, Estland, www.adelsvapen.com
  7. Johan von Rosen. Ryttmästare, sedermera överste för livländska adelsfaneregementet, www.adelsvapen.com
  8. Otto von Rosen. Överstelöjtnant, generalmajor i kursachsisk tjänst och kommendant i Wittenberg, www.adelsvapen.com
  9. Von Rosen nr 1905, www.adelsvapen.com
  10. Von Rosen nr 290, www.adelsvapen.com
  11. Didrik von Rosen, www.adelsvapen.com
  12. von Rosen, Friedrich Adolf, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  13. Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 230
  14. Linie V, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  15. Fredrik Ulrik von Rosen, www.adelsvapen.com
  16. Gustaf Fredrik von Rosen, www.adelsvapen.com
  17. Axel Pontus von Rosen, www.adelsvapen.com
  18. Haus Lyckholm, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  19. Haus Lyckholm, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  20. 20,0 20,1 Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 216
  21. Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 219
  22. von Rosen, Johann Gustav, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  23. Haus Kieckel, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  24. Friedrich Otto Alexander von Rosen, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  25. Stackelberg, Otto Magnus von, Otto Fabian von Rosen, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft 1, 1931
  26. Haus Mehntack, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930
  27. von Rosen, Otto Johann, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  28. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Hans Christian, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  29. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Woldemar, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  30. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Alexander, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  31. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Woldemar, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  32. Aivar Jürgenson, Läänemere iilid Kaukaasia rannikul. Kaukaasia sõda ja baltisakslased, TUNA 3 / 2021, lk 33–52
  33. von Rosen, Gregor, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  34. von Rosen, Alexander, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  35. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Robert Gottlieb, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  36. Stackelberg, Otto Magnus von, Haus Rackamois, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931, seite 223
  37. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Robert Gottlieb, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  38. Stackelberg, Otto Magnus von, von Rosen, Hans Wilhelm Gustav, Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  39. von Rosen, Robert Hans Otto Friedrich, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  40. von Rosen, Gottlieb Reinhold Wilhelm, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  41. von Rosen, Georg Friedrich Wilhelm Alfred, Stackelberg, Otto Magnus von: Genealogisches Handbuch der estländischen Ritterschaft, Bd.: 1, Görlitz, 1931
  42. Georg Friedrich Wilhelm Alfred von Rosen, Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Görlitz 1930

Kirjandus muuda

  • Genealogisches Handbuch des Adels, Adelslexikon köide XII, Band 125 der Gesamtreihe, lk 22–25, 2001, ISSN 0435-2408 ja (Nachträge) köide XVII, Band 144 der Gesamtreihe, lk 491, 2008, C. A. Starke Verlag, Limburg (Lahn)
  • Genealogisches Handbuch des Adels. Band 13 der Gesamtausgabe, Freiherliche Häuser A, köide II, Ausgabe 1956, lk 420–437; Band 39 der Gesamtausgabe, Freiherliche Häuser B, Band IV, Ausgabe 1967, lk 396–403; Band 59 der Gesamtausgabe, Freiherliche Häuser A, Band IX, Ausgabe 1975, lk 418–435; Band 69 der Gesamtausgabe, Freiherliche Häuser, Band XV, Ausgabe 1989, lk 426–449
  • Genealogisches Handbuch der baltischen Ritterschaften. Teil 2, 1: Estland, Görlitz, 1930, lk 208–236
  • Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Freiherrlichen Häuser, Gotha, Justus Perthes, 1849 Rosen (Ergänzungen 1853–1941); 1900 Rosen a.d.H. Hoch-Rosen (Ergänzungen 1902–1940)
  • August Wilhelm Hupel: Nordische Miscellaneen, Bände 15–17, lk 158jj Digitalisat
  • Ernst Heinrich Kneschke: Neues allgemeines deutsches Adels-Lexicon. Leipzig 1867, Band 7,S.574–575
  • Claus Frhr. von Rosen: Die Familie v. Rosen im Militär- und Staatsdienst. In: Baltische Ahnen- und Stammtafeln, Jg. 47, 2005, lk 21–37
  • Claus Frhr. von Rosen: Zweig Huljell aus dem Hause Hochrosen. In: Archiv für Sippenforschung 57, 1992, lk 1–41
  • Hans Frhr. von Rosen: Aus acht Jahrhunderten. Sippenchronik eines livländischen Geschlechts. In: Lüneburger ostdeutsche Dokumentationen, Bd. 10. Lüneburg, 1986
  • Hans Frhr. von Rosen: Rosen-Chronik. Rosbach v. d. H. 1980
  • Hans Frhr. von Rosen: Das Erblehen Roop. Schlüssel zum Herkunftsproblem der Herren von Rosen. In: Archiv für Sippenforschung, Bd. 44, 1978, lk 449–468
  • Hans Frhr. von Rosen: Der Livlandfahrer Helmoldus de Luneborg. Ein Beitrag zum Herkunftsproblem des Geschlechts von Rosen. In: Archiv für Sippenforschung, Bd. 34, 1968, lk 488–495
  • Rosenscher Familienverband (Hrsgb.): Archiv-Katalog des Verbandes der Freiherrn und Grafen von Rosen. Flensburg 1977
  • Woldemar, Fabian u. Ingeborg von Rosen: Familiengeschichte der Freiherren und Grafen von Rosen. 2 Bände, Flensburg 1972
  • Astaf von Transehe-Roseneck: Genealogisches Handbuch der livländischen Ritterschaft. Teil 1, 2: Livland, Lfg. 9–15, Bd.: 2, Görlitz, ca. 1935, lk 1049–1155
  • Leopold von Zedlitz-Neukirch: Neues preussisches Adelslexicon. Leipzig 1837, Band 4, S. 129
  • Baron Andreas von Rosen: SKIZZE ZU EINER FAMILIEN-GESCHICHTE DER FREIHERREN UND GRAFEN VON ROSEN 992-1876, ST-PETERSBURG, Buchdruckere von RÖTTC.KR & SCHNEIDER, Newskij-Prospect, 1876

Välislingid muuda