Nunavimmiutitut
Nunaviki keel (enda nimi Nunavimmiutitut ᓄᓇᕕᒻᒥᐅᑎᑐᑦ ) on Kanada Nunavikis räägitav Ida-Kanada inuiti keel.
| Nunaviki keel (Nunavimmiutitut) | |
|---|---|
| Kokku kõnelejaid | Emakeelena 10 700 |
| Keelesugulus |
eskimo-aleuudi keeled inuiti keeled Ida-Kanada inuiti keel Nunaviki keel |
 Nunavimmiutitut | |
MurdedRedigeeri
Nunaviki keel jaguneb neli (või kaks[1]) murdeks:
- Tahagmiut või Tarramiut [rahvas] Tarramiutut või Taqramiutut [keel]. Hõimud: Nuvugmiut, Ungavamiut, Tahagmiut
- Siqinirmiut. Hõimud: Koksoakmiut, Kangiqsualujjuamiut, Kidlinungmiut
- Itivimiut
- Qikirtamiut (ingl. Belcher Islands Inuit)
GeograafiaRedigeeri
Nunavik: ᑰᑦᔪᐊᕌᐱᒃ (Kuujjuaraapik/Great Whale River), ᐅᒥᐅᔭᖅ (Umiujaq), ᐃᓄᑦᔪᐊᖅ (Inujjuaq/Inukjuak), ᐳᕕᕐᓂᑐᖅ (Puvirnituq), ᒣᓚᓯᒃᑯᑦ (Mailasikkut/Chisasibi), ᐊᑯᓕᕕᒃ (Akulivik), ᐃᕗᔨᕕᒃ (Ivujivik), ᓴᓪᓗᐃᑦ (Salluit), ᑲᖏᖅᓱᔪᐊᖅ (Kangiqsujuaq), ᖁᐊᖅᑕᖅ (Quaqtaq), ᑲᖏᕐᓱᒃ (Kangirsuk), ᐊᐅᐸᓗᒃ (Aupaluk), ᑕᓯᐅᔭᖅ (Tasiujaq), ᑰᑦᔪᐊᖅ (Kuujjuaq/Fort Chimo), ᑲᖏᖅᓱᐊᓗᑦᔪᐊᖅ (Kangiqsualujjuaq), ᑕᕐᐸᖓᔪᖅ (Tarpangajuq) ve ᑭᓪᓕᓂᖅ (Killiniq/Port Burwell).
Nunavut: ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ (Sanikiluaq) saar. Ka, 1953. Kõrge Arktika ümberpaigutamine (High Arctic relocation): Resolute ja Grise Fiord[2]
VõrdlusRedigeeri
| Kivalliq | Aivilik | Põhja-Qikiqtaaluk | Lõuna-Qikiqtaaluk | Nunavik | Nunatsiavut | tähendus |
| niviakkiaq | niviaqsiaq | niviaqsaaq | niviaqsiaq | niviatsiaq | niviatsiak | tüdruk |
| uvanga | uvanga | uvanga | uvanga | uvaqa | uvak | mina |
| tablu | tablu | tallu | tallu | tallu | talluk | lõualuu |
| itigak | itigak | isigak | itigak | itigak | itigak | jalg |
| tuktu | tuktu | tuktu | tuttu | tuttu | tuttuk | põhjapõder |
| qugyuk | qugjuk | qugjuk | qujjuk | qujjuk | kutjuk | väikeluik |
| nirliq | lirliq/nirliq | nirliq | nirliq | nirliq | nillik | Kanada lagle |
| aarluk | aarluk | aarluk | aarluk | aarluk | aalluk | mõõkvaal |
| hikhik | siksik | siksi | sitsik | sitsik | sitsik | ümiseja |
| aqidjgiq | aqiggiq | aqiggiq | aqiggiq | aqiggiq | akiggik | rabapüü |
| ahaangiq | ahaangiq | ahaangiq | ahaangiq | ahaangiq | ahaangik | aul |
| arviq | arviq | arviq | arviq | arviq | avvik | Grööni vaal |
| qingmiq/qimmiq | qimmiq | qimmiq | qimmiq | qimmiq | kimmik | koer |
| iqaluk | iqaluk | iqaluk | iqaluk | iqaluk | ikaluk | kala |
| kumak | kumak | kumak | kumak | kumak | kumak | täi |
| hila | sila | sila | sila | sila | sila | taevas, õhk |
| ii | ii | ii | ii | ii | ii | jah |
| naung/naagga | nauk/aakka | aakka/naagga | aukka/aggaq | naggai/nauk | aukang | ei |
| iglu | iglu | iglu | illu | illu | illuk | kodu |
| tupiq | tupiq | tupiq | tupiq | tupiq | tupik | telk |
| qaryuq | qarjuq | qarjuq | qarjuk | qajjuk | katjuk | nool |
| qanik | qanik | qanik | qanik | qanik | kanik | lumehelves |
| arya | arja | arja | arja | ajja | atjak | saar |
| atiq | atiq | atiq | atiq | atiq | atik | nimi |
| napaaqtuq | napaaqtuq | napaaqtuq | napaaqtiq | napaattuq | napaattuk | puu, puit |
| angatkuq | angakkuq | angakkuq | angakkuq | angakkuq | angakkuk | šamaan |
| huluk | suluk | suluk | suluk | suluk | suluk | sulg |
| qayaq | qajaq | qajaq | qajaq | qajaq | kajak | kajak |
| kanuhaq | kannujaq | kannujaq | kannujaq | kanusaq | kannujak | vask |
| atauhiq | atausiq | atausiq | atausiq | atausiq | atausik | 1 |
| malruuk | marruuk | marruuk | marruuk | maqruuk | magguuk | 2 |
| pingahut | pingasut | pingasut | pingasut | pingasut | pingasut | 3 |
| hitamat | sitamat | tisamat | sitamat | sitamat | sitamat | 4 |
| tallimat | tallimat | tallimat | tallimat | tallimat | tallimat | 5 |
| arvinraq | arviniqtut | arviniliit | pingasuujuqtut | pingasuujurtut | pingasuujuttut | 6 |
| qulit | qulit | qulit | qulit | qulit | kulit | 10 |
ViitedRedigeeri
- ↑ http://www.languagegeek.com/inu/inuktitut.html
- ↑ Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut, research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005